Laden in uitvoering ...

De menhirs

De menhir (uit het Bretoense "men"= steen en "hir"= lang) is een monoliet, minder breed dan hoog, vertikaal opgericht en in de grond gezet. Werd hij geplaatst als markeerder van een grafplaats, als onderdeel van een zonnecultus of als opvallende grenspaal ? Vele hypothesen zijn de revue reeds gepasseerd, maar geen enkele heeft hierover uitsluitsel kunnen geven.

Archeologische opgravingen in Wéris brachten ongekende menhirs aan het licht. Sommige van deze 'teruggevonden' menhirs werden wellicht reeds in de Gallo-Romeinse periode verplaatst of bedolven. Andere werden ingegraven, hetzij door de eerste christenen die alle sporen van de heidense beschaving wilden doen verdwijnen, hetzij door landbouwers in de middeleeuwen of later die de grootst mogelijke oppervlakte van hun grond wilden bewerken. Van sommige van deze 'teruggevonden' menhirs hebben archeologen in de aardbodem de sporen van de oorspronkelijk uitgegraven kuilen weergevonden waarin de dolmenmens van de SOM-cultuur, zo'n kleine 5.000 jaar geleden, deze menhirs in hebben rechtgezet. Maar... niet alle stenen konden weer op hun oorspronkelijke plaats: daar waar het om cultuurgrond gaat, heeft de landbouwer liever geen menhirs in zijn veld.

Bij Wéris II, de dolmen van Oppagne, staan 5 menhirs. Drie ervan werden te zamen met de dolmen zelf in 1888 ontdekt. De andere 2 menhirs vond men onder een laag aarde tijdens de archeologische opgravingen van 1986. Hun oorspronkelijke plantkuilen werden tijdens latere archeologische onderzoekswerken gevonden. In april 1997 werden 4 menhirs op hun originele plaats rechtgezet,... één menhir ligt nog steeds plat op de grond. Dit is omdat zijn oorspronkelijke plantkuil nog steeds niet gevonden is, en daarom blijft die menhir liggen.

La Longue Pierre, de Lange Steen = hoogte 3,60 m, gewicht 8 ton, wordt tegenwoordig Menhir Danthine genoemd. Deze werd in het veld in 1947 door archeologe Hélène Danthine gevonden, op aanwijzing van Mr Robert Lallemand, dorpsleraar van 1911 tot 1941en een echte dolmenliefhebber. Die steen lag onder een laag aarde bedolven, zo'n 130 m van zijn huidige standplaats. De landbouwer was deze steen liever kwijt dan rijk: de oorspronkelijke plantkuil van die Lange Steen lag midden in zijn veld. Hij zag het al voor zich, een menhir in zijn veld. Wat een karwei  telkens als hij zijn veld  moest ploegen, zaaien, oogsten. Nee, hij weigerde die steen in zijn veld te hebben, hij wou rechte lijnen kunnen rijden bij zijn werk.  Archeologe Hélène Danthine zorgde in 1948 voor een nieuwe plek, nl. langs de baan Barvaux-Erezée. 

Twee andere menhirs werden in 1983 in hetzelfde veld Champ de la Longue Pierre (=Veld van de Lang Steen) ontdekt. Een ervan was gebroken, maar zijn basis stond nog steeds in zijn oorspronkelijke kuil. Deze gereconstrueerde menhir is 2,15 m hoog. De andere steen is 2,34 m hoog. Deze twee laatste menhirs mochten ook niet op hun oorspronkelijke plaats in het veld rechtgezet worden. In 1984 kregen die dan hun nieuwe voorlopige plaats: ze liggen plat achter Wéris I, de dolmen van Wéris.

In totaal zijn er meer dan 30 menhirs in de megalitische site van Wéris. De  bekendste zijn :

Oppagne
Wéris II
La Longue Pierre
Wéris I
Morville
Ozo
Heyd